سکر جو عيدگاه

سکر جو عيدگاه

نئين سکر جي اڏاوت انگريز دور حڪومت ۾ شروع ٿي ان کان اڳ پراڻي سکر ۽ بکر جي قلعي ۾ آبادي ھئي جتي لازمي آھي عيد نماز ٿيندي ھوندي پر تاريخ ۾ ٻن عيد گاه جو ذڪر ملي ٿو ھڪ مير محمد معصوم شاه ١٠٠٢ ھجري 1593ع روھڙي ۾ ھڪ ٽڪريءَ تي تعمير ڪرايو جيڪو ھن وقت تائين قائم آھي شايد ان وقت بکر سکر ۽ روھڙي جا مسلمان ان عيدگاه ۾ عيد جي نماز ادا ڪندا ھوندا ھئا ان لاءِ ڪجهہ چئي نٿو سگهجي باقي روھڙي جا تہ اڄ ڏينهن تائين مسلمان ھتي عيد جي نماز ادا ڪن ٿا ٻيو انهي دور ۾ سکر اندر مير ابوالقاسم نمڪين ١٠٠٢ کان ١٠٠٨ ھجري تائين جڏھن بکر جو گورنر ھو ھڪ عيدگاه ھتي تعمير ڪرايو ھو جنهن جو ھن وقت وجود ڪونهي ۽ نہ وري سکر ۾ ڪهڙي ھنڌ تعمير ڪرايو آيا بکر جي قلعي ۾ يا پراڻي سکر ۾ ؟ جڏھن 1838ع لڳ انگريزن نئين سکر جو بنياد رکيو تہ اتي آبادي وڌي ۽ مسلمانن کي عيدگاه جي اڏاوت لاءِ خيال آيو جتي ھڪ کليل ميدان ۾ عيد نماز ادا ڪندا ايندا ھئا جنهن پلاٽ جي اتر ۾ فري ميسن لاج واري عمارت ھئي (موجوده ڊي آء جي پوليس آفيس ھينئر شايد آر پي او آفيس ۾ شفٽ ٿي وئي آھي) ڏکڻ ۾ سينٽ ميري چرچ ۽ اسڪول اوڀر ۾ پهاڙي پير الاھي بخش ٽاور ۽اولهہ ۾ سردار محمد علي خان بن سردار شير علي خان محمد زئي واليٰ قنڌار (افغانستان) سکر اندر انگريزن طرفان پينشنر ۽ کيس وڏي زمين مليل ھئي سندس پيءُ شير علي کي افغان حڪومت جلاوطن ڪيو ھو 1897ع ھو ڪراچي پهتو ڪمشنر وينگٽ حڪومت طرفان کيس ماھانہ 5 ھزار پينشن مقرر ڪرائي ۽ ڪراچي ۾ زمين ڏني کيس ٻہ پٽ ھئا جن مان سردار محمد علي خان کي 1903ع ۾ ميونسپل موجوده عيدگاه واري پلاٽ جي اولهہ ۾ رھائش لاءِ زمين ڏني جتي ھن بنگلو ۽ جايون جوڙايون ۽ کيس ميرپورماٿيلو ۾ زمين ڏني 4 سئو روپيا ماھانہ پينشن پڻ مقرر ڪئي سندس وفات بعد سندس پويان ھيءَ جاءِ صبح صادق کوسي زميندار کي وڪڻي ويا ھي ھيو ھن عيدگاه جو زميني پسمنظر ھاڻي اچون سندس اڏاوت تي 1905ع مسلمانن چندا گڏ ڪري شيخ بابو محمد سليمان جي ڪوشش سان ھتي عيدگاه تعمير ڪرايو جنهن جو سنگ بنياد پير صاحب پاڳاري شاه مردان شاه ٢٧ شعبان ١٣٢٣ ھجريءَ  اربع 25 آڪٽوبر 1905ع  رکيو

بتاريخ ٢٧ شهر شعبان المعظم سنہ ١٣٢٣ ھہ سنگ بنياد اين بنائي خيرا جناب شرافت و نجات انتساب حقائق و معارف آگاه حضرت شمس العلما السيد پير شاه مردان شاه صاحب الحسين الحسيني القادري النقشبندي بدست مبارڪ خويش گزاشتند ابن چند سطور يادگيري نوشنہ شد اللهم اغفر لبابنها و معاو نها و مهتممها بحرمت سيد المرسلين محمد المصطفيٰ صلي الله عليہ و اله وسلم

مسلمان عيدگاه تي ڇت وجهائڻ جو ارادو ڪيو پر 1908ع ۾ بابو سليمان جي وفات ڪري اھو ڪم رڪجي ويو اڳ کيس اوڀر کان دروازو ھو  اتر وارو دروازو ماستر حبيب الله تعمير ڪرايو عيدگاه ڪاميٽي ۾ شيخ سليمان، خانبهادر پير بخش ميمڻ، پيرزادو عبدالرحمان، ماستر حبيب الله، ميان ڪرم علي شاه گيلاني جن 1904ع کان ھن  جي اڏاوت لاء ڪم شروع ڪرايوھو. 1937ع تائين ماستر حبيب الله ھن جو متولي رھيو سندس وفات بعد حافظ محمد صديق جنهن بعد مسٽر خان (دون ريڊيو ۽ گراموفون ڪمپني سکر) جي مالڪ سنڀاليو ھن عيدگاه تي وڏو خرچ ڪيو ويران ميدان کي گل ٻوٽن سان گلريز بڻائي مٿس گلشن عيدگاه نالو رکيو  1963ع سندس نگران حافظ محمد صديق ٿيو ۽ مينيجنگ ڪميٽي ۾ عبدالمجيد پيرزادو، محمود ميان، سيد بهادر علي شاه، شيخ عبدالرزاق، نعمت الله قريشي ۽ محمد حسن ڀٽو حافظ عمر ۽ حاجي محمد رفيق ۽ مولانا احمد محمد ميمبر ٿي رھيا نعمت الله قريشي جي وفات بعد سندس فرزند سجاد الله قريشي  ۽ عبدالمجيد پيرزادي جي وفات بعد عبدالحليم پيرزادو ميمبر ٿيا حافظ محمد صديق جي وفات بعد سجادالله قريشي ھن جو نگران مقرر ٿيو

بابو شيخ محمد سليمان جو والد نو مسلم جان محمد ڪراچي جي سولجر بازار ۾ فوج جي راشن ڊپو تي ملازم ھيو  جتي گهوٽڪي جي مولوي تاج محمد مقيم گهوٽڪي جي ھٿ تي اسلام قبول ڪيو جيڪو سولجر بازار جي مسجد جو پيش امام ھو شيخ سليمان پوسٽ آفيس بو شهر ۽ مسقط جو پوسٽ ماسٽر ٿي رھيو جتان ايران ھليو ويو ۽ وڃي فارسي ۽ انگريزي جو مترجم مقرر ٿيو اتان واپس اچي ڪوٽڙي ۾ ريلوي ڪلارڪ ٿيو جتان ترقي ڪري ڪوئٽيہ ۾ ھيڊ ڪلارڪ ٿيو جتي نوڪري ڇڏي ڀائيواري ۾ سکر اندر پريس خريد ڪئي ۽ بلوچستان گزٽ نالي اخبار جاري ڪئي 1895ع ڀائيوارن کان جدا ٿي پوري پريس کي پنهنجي تحويل ۾ ورتو 1895ع سکر اندر پليگ جي بيماري پئي تہ پاڻ شھر اندر وڏي خدمت ڪئي لاوارثن جو ڪفن دفن جو بندوبست ڪيو ماڻھن کي راشن پهچايو جنهن بعد سکر واسين مسلمانن کيس پنهنجو ليڊر تسليم ڪيو ان بعد پاڻ مسلمانن جي ترجماني لاءِ انگريزي ۽ سنڌي ۾ (الحق) اخبار جاري ڪئي پاڻ سکر اندر وڏيون خدمتون انجام ڏنيون جن ۾ ڊسٽرڪٽ بورڊنگ ھائوس جيڪو موجوده آغا نظام الدين ڪاليج آھي مدرستہ اسلام،  انجمن اسلام نمايان آھن پاڻ 8 جون 1908ع وفات ڪئي ۽ شيخ شينهن جي قبرستان ۾ آرامي آھي کيس 3 پٽ ھئا شيخ عبدالعزيز ۽ شيخ عبدالحڪيم مالڪ الحق اخبار ۽ ڊاڪٽر عبدالباقي ٽنڊي ڄام ايگريڪلچر يونيورسٽي ۾ وڏو عملدار ھو

امداد حسين شاه رضوي روھڙي