Skip to main content

خوني دروازو دھلي

 خوني دروازو دھلي

اصل نالو ڪابلي دروازو

1611ع ۾ يورپين واپاري وليم فنچ دھلي ھندستان آيو جيڪو لکي ٿو تہ دھلي ۾ ست قلعا آھن جن کي 52 دروازا آھن.

 جن مان ھن وقت 13 دروازا بچا آھن انهن 52 دروازن مان ڪجهہ جا ھي نالا آھن 

1.ڪابلي دروازو

2.راج گهاٽ دروازو

3.خضري دروازو

4.نگم بودھہ دروازو

5.ڪيلا جي گهاٽ جو دروازو

6.لال دروازو

7.ڪشميري دروازو

8.پٿر ڪٽي دروازو

9.لاھوري دروازو

10.اجميري دروازو

11.بدر دروازو

12. ترڪمان دروازو

13. رنجيت دروازو

14.موري دروازو

14.خيراتي دروازو

15.فراش خانہ دروازو

16.دھلي دروازو

17. ڪلڪتو دروازو

اڪثر دروازن جا نالا دھلي کان نڪرندڙ مختلف شھرن جي رستن جي مناسبت سان رکيل ھئا جينئن لاھور ڏانهن ويندڙ رستي کي لاھوري دروازو ڏنو ويو وغيره.

ھاڻي اچون خوني دروازي طرف جنهن جو اصل نالو ڪابلي دروازو ھو 

اڳ بادشاه ماڻھن ۾ وحشت وجهڻ لاءِ اڪثر ماڻھن کي سزا ڏئي مين چوراھن تي، مک گذرگاه يا قلعي جي دروازن تي انهن جو مڙھہ اڇلائي يا ٽنگائي ڇڏيندا ھئا

ڪابلي دروازي تي پهريون واقعو مغل بادشاه جهانگير جي دور ۾ رونما ٿيو جڏھن اڪبر بعد جانشيني جو مسئلو ٿيو تہ عبدالرحيم خان خانا بن بيرم خان جهانگير جي ٻي ڀاءُ خسرو جي جانشيني لاءِ حمايت ڪئي جنهن تي جڏھن جهانگير بادشاھي مسند سنڀالي تہ سندس ٻن پٽن کي مارائي ھن دروازي تي سندس لاشون ٽنگائي ڇڏيون

30 آگسٽ 1659ع اورنگزيب پنهنجي ڀاءُ دارا شڪوه کي مارائي سندس سر کي ھن دروازي تي لڙڪرائي ڇڏيو (اتفاق سان اڄ 3 مارچ 1707ع اورنگزيب جي مرڻ جو بہ ڏينهن آھي

ھن دروازي تي بهادر شاه ظفر جي ٻن پٽن مرزا مغل ۽ مرزا خضر سلطان ۽ پوٽي مرزا ابو بخت کي ميجر ھڊسن 1857ع ۾ گولي ھڻي ماري ڇڏيو جڏھن ھو ھمايون جي مقبري مان کين گرفتار ڪري وٺي اچي پيو

ان واقعي بعد ڪابلي دروازي جو نالو خوني دروازو پيو

1857ع ۾ ھن دروازي تي ھندستان جي پهريون صحافي سيد محمد باقر اصل نالو علامہ سيد محمد باقر دھلوي جنهن کي برطانيا موت جي سزا ڏني ان کي ميجر ھڊسن ھن جڳهہ تي توب جي منهن ۾ وڌو ڪجهہ روايت ۾ گولي سان ماريو

1947ع ھن دروازي تي مسلمان مهاجرن جي ڪيمپ ۾ قتل عام ٿيو

نومبر 2002 ۾ ھن دروازي تي ميڊيڪل جي طالبہ کي ٽن ڄڻن زوري ريپ ڪيو جنهن بعد پوري ھندستان ۾ شور ٿيو ان تي حڪومت ھن دروازي کي پبلڪ لاءِ بند ڪري ڇڏيو

ھي دروازو شيرشاه سوري پنهنجي دور حڪومت 45_1540ع دوران تعمير ڪرايو ھو جيڪو پٿر جو جڙيل آھي جنهن جي اوچائي 50.9 فوٽ آھي جنهن جي مٿي وڃڻ لاءِ 3 ڏاڪڻيون آھن.

امداد حسين شاه

ڪوٽ مير يعقوب علي شاه روھڙي





Comments

Popular posts from this blog

ڪوه نور ھيري جو سفر

 (ڪوه نور ھيري جو سفر) ھي ھيرو ھندستان جي رياست آنڌراپرديش تلنگانہ جي گوداوري ڊيلٽا مان حاصل ٿيو  ھي ھندستان جي راجا مهاراجا وٽ نسل درنسل رھيو جنهن بعد ڪاڪتيہ خاندان کان علاوالدين خلجي حاصل ڪيو ان بعد ابراھيم لوڌھي جي والده ھوا بيگم ھمايون بادشاه کي نزراني ۾ ڏنو جتان اڪبر، جهانگير ۽ شاهجهان وٽ پهتو ھڪ روايت ھيءَ بہ آھي تہ ھي ھيرو شاه جهان کي ھيرن جي تاجر ميرجملہ کيس تحفي ۾ ڏنو ھو جنهن ھن ھيري کي پنهنجي تاج ۾ ھڻايو جتان مغل خاندان مان ٿيندو مغل بادشاه محمد شاه وٽ پهتو جنهن کان نادر شاه 1739ع ھن ھيري سميت سڄي مغلن خاندان جي گڏ ڪيل دولت لٽي ايران کڻي ويو جنهن ھن ھيري کي ڪوه نور (روشني جو پهاڙ) نالو ڏنو نت روايت آھي تہ ھمايون ھن کي بابر نالو ڏنو ھو جڏھن نادر شاه 2 جون 1747ع قوچان خورستان ۾ قتل ٿيو تہ ھي ھيرو سندس سپه سالار احمد شاه ابدالي کي ھٿ لڳو کيس نڪ تي ھڪ ڦرڙي نڪتي جنهن سندس نڪ ختم ڪري ڇڏيو ھن ان لاءِ ھڪ مصنوعي نڪ تيار ڪرايو جنهن ۾ موتي ۽ ھيرا لڳل ھئا جيڪو ھي ان عيب کي لڪائڻ لاءِ پائيندو ھو جيڪا ڦرڙي وڌي ڪينسر ۾ تبديل ٿي 1772ع ۾ کيس بستر مرگ تي پهچايو جنهن بعد ھي ھيرو سندس پٽ تيم

روھڙي، بکر ۽ سکر جي درميان کجين جي ٿڙن مان جڙيل پل

1839ع  روھڙي، بکر ۽ سکر جي درميان  کجين جي ٿڙن مان جڙيل  پل برٽش فوج افغانستان وڃڻ لاءِ 29 ڊسمبر 1838ع روھڙي پهتي 24 جنوري 1839ع بکر جي قلعي ۾ پهتا روھڙي ۽ سکر جي وچ ۾ پٿر واري ٻيٽ جي ساڄي ڪناري تي 29 جنوري بغير مخالفت جي قبضو ڪيو ٿامسن جارج چيف انجنيئر بنگال سيپرس دريا تي پل ٺاھڻ جي تياري ڪئي روھڙي ۽ بکر جي وچ ۾ وھندڙ ندي اٽڪل 360 گز (1080 فوٽ) ھئي ۽ بکر سکر جي وچ ۾ اٽڪل 130 گز  (390 فوٽ) ويڪري ھئي ٻنهي ۾ پاڻي چڪي ڦيٿي جي وھڪري وانگر وھندو ھو ٿامسن سکر جي پوليٽيڪل آفيسر کي اڳواٽ چوائي موڪليو ھو تہ روھڙي ۾ پل جي اڏاوت لاءِ اڳ ئي سامان گڏ ڪري رکي پر جڏھن ھو پهتو تہ اتي ڪجهہ بہ سامان گڏ ٿيل ڪون ھو ھن وڏي محنت سان ٻيڙيون خريد ڪيون کجين جا وڻ وڍرايا ۽ دريا ۾  لاٿا گاه کي وڪوڙي ان مان نوڙيون ٺاھيون ننڊن وڻن جا ٿڙ (يعني کجين جا) پاڻ ۾ ملائي پٿر سان ڀري دريا ۾ پل ٺاھي جيڪا يارھن ڏينهن ۾ ھڪ سٺي فوجي پل ٺھي تيار ٿي سر ھينري ڊيورنڊ لکيو آھي تہ ٿامس کي اھڙي قابليت ۽ وڏي پيماني تي ڪامياب ڪم ڪرڻ تي ساراه ڪئي وئي ھئي ڇاڪاڻ تہ سنڌو تي پل اڏڻ ھڪ وڏو ڪارنامو ھو جنهن سان برٽش فوج ھڪ وڏي رڪاوٽ پار ڪئ

لئنسڊائون پل جا شمعدان

 (لئنسڊائون پل جا شمعدان) سهولتن ۽ وسائل جي کوٽ دوران برٽش انتظاميا 1883_ 1889ع اسان سکر روھڙي واسين کي ھڪ شاھڪار عجوبو لئنسڊائون پل تعمير ڪري ڏئي ويا جنهن ۾ سندن بہ گهڻي دلچسپي ۽ نفعي جو عنصر شامل ھو پل جي افتتاح 27 مارچ 1889ع کان 6 مئي 1962ع تائين ھن پل تي ريلوي انتظاميا مک ويھڻ بہ برداش ڪون ڪندي ھئي پر سندن ريلوي سروس ايوب پل تي منتقل ٿيڻ بعد آھستي آھستي ھن پل جي اھميت ختم ٿيندي وئي پوءِ بہ ھو ھن جي ٿوري گهڻي مالڪي 1990ع تائين ڪندا آيا پر بعد ۾ پاڪستاني ٽرانسپورٽ مافيا ھن اداري کي سندس ناخدا ھٿان آھستي آھستي کوکلو ڪندا ويا اڄ اھا حالت آھي جو ھو پنهنجو ٽريڪ بہ سنڀالي نٿا سگهن تہ ھن پل جي مالڪي ڇا ڪندا جيڪي ڪالهہ ھن پل کي رنگ روغن، صفائي ۽ روشنائي سان چمڪائي بيٺا ھئا اڄ ان اداري ھاءِ ڪورٽ ۾ لکي ڏنو آھي تہ اسان جو ھن پل سان واسطو ڪونهي مان ھاڻي پنهنجي رکيل ٻن تصويرن جي طرف اڃان ٿو جيڪي پل جي کٻي ۽ سڄي پاسي جون مون گذريل ڏينهن ڪڍيون  جڏھن ھن پل جو افتتاح 1889ع ٿيو تہ ھن پل مٿان رات جي وقت شمعدان ٻرندا ھئا جن لاءِ ماڻهون مقرر ھو جيڪو شام جو ھن جي صفائي ڪري تيل وجهي روشن ڪندو ھو ۽ صبح