Skip to main content

سکر جي خوبصورت عمارتن جو معمار

 سکر جي خوبصورت عمارتن جو معمار

مير محمد معصوم بکري بن سيد مير صفائي موسوي

مير محمد معصوم بکري جا وڏا اصل ترمز ازبڪستان جا رھائشي ھئا شيبائي خان ۽ ايران جي بادشاه جي جنگ جدل ڪري اتان لڏي اچي قنڌار جي لڳ اشڪلچہ ڳوٺ ۾ رھيا 

سندس والد مير صفائي جو بکر (سکر) اچڻ جو سبب ان وقت جي بکر جي حڪمران ارغون خاندان سان پراڻا تعلقات ھو. سلطان محمود بکريءَ جي والد مير فاضل ڪولتاش مير صفائيء جي وڏي ڏاڏي سيد حسن ابدال (بابا ولي قنڌاري) جو معتقد ھو.

مير  محمد معصوم جو نانو مير ڪلان موسوي پڻ قنڌار افغانستان مان ھجرت ڪري سيوڻ جي پسگردائي ۾ رھائش اختيار ڪئي 

مير صفائي جي شاديءَ وارو رشتو مير ڪلان موسويءَ سان سلطان محمود بکريء ڪرايو ھو مير ڪلان موسوي سيوڻ جي قلعي تي حاڪمي وارو فيصلو مرزا عيسي خان ترخان ۽ سلطان محمود بکري جي وچ ۾ منصف طور ڪيو ھو ۽ فيصلي موجب سيوڻ جو قلعو مرزا عيسي خان ترخان حوالي ڪيو ويو

مير معصوم کي ٽي فرزند ٿيا 

مير ابوالقاسم

مير محمد فاضل

مير محمد معصوم ولادت ٧ رمضان صبح جو ستين بجي ٩٤٤ ھجري مطابق 7 فيبروري 1528ع.

مير محمد معصوم ٩٧٩ ھجري بکر کي خيرباد چئي گجرات ۽ اتان وڃي مغل بادشاه اڪبر جي دربار سان وابستہ ٿيو ان وقت سندس عمر قريب ٣٥ سال ھئي ۽ وري ٢٠ سالن کان پوء ٩٩٩ ھجري بکر (سنڌ) اڪبر بادشاه جي سپھہ سالار عبدالرحيم خان خانان سان مرزا جاني بيگ ترخان واري معرڪي لاء گڏجي آيو جيڪو صلح جي صورت ۾ حل ٿيو ان بعد ١٠٠٣ ھجريءَ سيويءَ مان ٿيندو قنڌار ويو ۽ ١٠٠٧ ھجري واپس بکر مان ٿيندو مغل دربار ھندستان ويو جتان پنهنجي رحلت جمعو ٦ ذوالحج ١٠١٤ھجري مطابق 4 اپريل 1606ع ٻہ مھينا پهرين واپس بکر آيو 

يعني مغل دربار وڃڻ کان پهرين ڪجهہ عرصو سلطان محمود بکريءَ سان وابستہ رھيو ۽ جڏھن مغل دربار سان وابستہ ٿيو تہ ڪُلُ ساڍا ٽي سال بکر ۾ رھيو جنهن دوران سکر تعمير ٿيندڙ عمارتن جي منصوبابندي ڪئي ڪجهہ پنهنجي موجودگيء ۾ تعمير ڪرايون ۽ ڪجهہ جڙندڙ عمارتن کي سندس فرزند مير بزرگ آخري تڪميل ڪرائي

منارو ١٠٠٣ _ ١٠١٣ ھجري

ان سان گڏ چوڪنڊي والد ۽ ڀاءُ جي مزار مٿان ڇٽي، آرامگاه، فيض محل ١٠٠٤ ھجري

ستياسر ١٠٠٧ ھجري دريا اندر ھڪ ٻيٽ تي ھو جنهن جو ھن وقت وجود ڪونهي 

عيدگاه روھڙي ١٠٠٢ ھجري

جهان نما مسجد ١٠٠٧ ھجري جنهن جو ھن وقت ڪو نشان ڪونهي

ھشت پهلو گنبد ۽ ھفت چاه عمارت

ان کان علاوه حويلي مسجد ۽ ٢٠ ايڪڙن تي باغ جن جو ھن وقت ڪوئي نشان ڪون بچو آھي البتہ پراڻي مسجد مٿان معصومي ساداتن نئين سر مسجد تعمير ڪرائي آھي.

پاڻ مغل دربار جو ھڪ وڏو پائي جو دولتمند عملدار ھو کيس اڪبر سنڌ اندر جاگير طور درٻيلو، ڪاڪڙي ۽ چانڊڪو پرڳڻو ڏنو ھو جڏھن پاڻ رحلت ڪئي تہ پنهنجي پٺيان ٣٠ کان ٤٠ لک روپيا ڇڏي ويو

امداد حسين شاه رضوي روھڙي







Comments

Popular posts from this blog

روھڙي ۾ ھندن جا تهوار

 (روھڙي ۾ ھندن جا تهوار)  روھڙي جا ماڻھون سچا ۽ سادا ھوا  گهر کان ٻاھر وڃي ڪمائڻ پسند نہ ڪندا ھئا نہ ريلون ھيون نہ مسافري جو بندوبست ھو. کاڌي پيتي کان وڌيڪ يعني شادين غمين جي خرچن پيدا ڪرڻ لاءِ وڏا ڏينهن ملهائڻ لاءِ جو پرٻند رکيائون جن ڏينهن جي ملهائڻ مان سڀني ماڻهن کي وڌيڪ يعني آئينده جي خرچ لاءِ ڪافي خرچ ڪمائي رکندا ھوا ڪٿان ڪٿان جا ماڻهون اچي ميلن ۾ شامل ٿيندا ھوا واپار بہ وڌندڙ ھو ھڪ ٻي سان ملاقاتون بہ ٿينديون ھيون. (چيٽي چنڊ جو ميلو) ھندن جو سبنت چيٽي چنڊ کان شروع ٿيندو آھي مسلمانن جو سال محرم کان ۽ ڪرستانن جو ناتال کان شروع ٿيندو آھي چيٽي چنڊ جو ميلو ھر سال 2 ڏينهن وڪرمي سنبت جي ڏينهن لڳندو ھو روھڙي دربار ڀر تي ھئڻ ڪري  شاھي ميلو لڳندو جتي سڄي سنڌ جا لٻاڻا سکہ ھڪ ٻي سان اچي ملاقاتون ڪندا ھئا بهاولپور جا واپار سانگي گهڻا ايندا ھئا دريا شاھہ جا پوڄاري ھندو سڄي سنڌ مان ھتي جام ايندا ھئا پل جي ڀرسان انيڪ قسمن جا دڪان نڪري ويندا ھوا چوڊول ۽ ڦرڻيون تمام گهڻيون کوڙيندا ھوا مسلمان صبح ۽ سانجهي ملاکڙو لڳائي رونق وڌائيندا ھوا. سڀني عام ماڻهن کي ھن ميلي مان چنڱي ڪمائي ...

پوسٽ آفيس سکر

(پوسٽ آفيس سکر) پيغام رساني جو سلسلو قديم زماني کان ھلندو اچي ٿو ويدڪ دور ۾ انسان، ڪبوتر ۽ باز ذريعي ھلندو ھو چندر گپت ۽ اشوڪ ڪبوتر جو استعمال ڪندا ھئا. ھندستان ۾ ڊاڪ جي ترسيل جو حوالو 14 صدي عيسوي ۾ ملي ٿو جيڪو مشھور عرب سياح ۽ مورخ ابن باه ڏنو آھي جيڪي پهاڙي ڪوريئر ۽ رنر ھئا اھي ھڪ پوائنٽ کان ٻي پوائنٽ تائين پوسٽ پڄائيندا ھئا کين ڊاڪ جي وزن ۽ مفاصلي سان معاوضو ڏنو ويندو ھو. شير شاه سوري ڪاروان سراءِ تي گهوڙن جي تبديلي سان پوسٽ سروس قائم ڪئي. اڪبر آگره ۽ ڪابل درميان اٺ ۽ گهوڙن ذريعي ڊاڪ جو نظام شروع ڪيو. 1688ع ايسٽ انڊيا ڪمپني بمبئي، مدراس ۽ ڪلڪتي ۾ پوسٽل بب نظام شروع ڪيو.  1774ع ۾ ڊاڪ جو نرخ سندس وزن فاصلي مطابق  100 ميل 2 آنہ ھو. ھندستان ۾ پوسٽ آفيس 1837 ۾ جڙيو. سنڌ اندر 1850ع ڪراچي، حيدرآباد، شڪارپور ۽ سکر ۾ پوسٽ آفيس قائم ٿيون. 1851ع ۾ تيز رنر جي جڳهہ اٺن ۽ گهوڙن ذريعي پوسٽ جي ترسيل ٿيڻ لڳي. 1855ع ريل شروع ٿي پوءِ بہ گهوڙن ذريعي نظام ھلندو رھيو جڏھن 5 نومبر 1848 تي انڊس فلوٽيلا قائم ٿي تہ 1852 کان سندس آگبوٽ مهيني ۾ ٻہ دفعا ڪراچي کان ملتان ڊاڪ کڻي ويندا ھئا 1886ع ريل ...

دارا شڪوه ۽ بکر جو قلعو

 دارا شڪوه ۽ بکر جو قلعو دارا شڪوه آڪٽوبر 1658ع لاھور کان ملتان لاءِ نڪتو ساڻس 8 ھزار سپاھي ھئا پر سندس منزل بکر جو قلعو ھئي جنهن لاءِ جيڪو کيس خزانو ساڻ ھو ۽ لاھور ۾ جيڪو دستياب ھو کڻي دريا رستي ٻيڙن ۾ نڪتو  نومبر ۾ ملتان پهتو جتي ھن بهاالدين زڪريا جي گادي نشين کان پنهنجي لاءِ رسول خدا جي دربار ۾  دعا ڪرائڻ جي درخواست ڪئي تہ کيس اورنگزيب تي سوڀ حاصل ٿئي ھنن چيو اسان رات بهاالدين زڪريا جي روضي تي وڃي دعا گهرنداسين ضرور جواب ملندو ٻي ڏينهن کين گهرائي ھنن کان پڇو منهنجي دعا جو ڇا ٿيو ھنن منهن لٿل شڪل سان جواب ڏنو رسول خدا جي دربار ۾ اسان کان پهرين اورنگزيب پهتل ھو ان ڪري اسان ڏانهن متوجھہ ڪون ٿيا وري اڄ رات عرض رکنداسين وڃڻ مھل کين 25 ھزار روپيا ۽ بهاالدين زڪريا جي قبر لاءِ نهايت قيمتي قبر پوش ڏنو پر اڳلي ڏينهن بہ ھنن ساڳيو جواب ڏنو دارا کي جڏھن خبر پئي تہ اورنگزيب سندس پيڇو ڪندو ملتان طرف اچي رھيو آھي تہ ھن ملتان مان بکر طرف ڪوچ ڪيو ان وقت کيس 507 ٻيڙيون ھيون ان ۾ خوراڪ جو ذخيرو  8 توبون جن ۾ 80 کان 120 پونڊ جو گولو پوندو ھو قريب ھر ٻيڙي تي ماڻھن سميت ھڪ ٽن وزن رکي...